Hoe hebben de levensloopbegeleiders de pilot van Levensloopbegeleiding VAB ervaren? Wat vonden zij waardevol en wat viel hen op? Bart vertelt over de trotse momenten van Gijs – de jongen die hij begeleidt – en Rick geeft aan hoe belangrijk het is dat mensen zelf de regie houden. Lees meer over hun ervaringen met Levensloopbegeleiding VAB.
Bart is de levensloopbegeleider van Gijs (23)
Bart Meijer is sinds november 2019 de levensloopbegeleider van Gijs (23). Gijs wil graag meer durven ondernemen, dus gaan ze regelmatig samen fietsen, bezoeken ze een museum of eten ze samen bij een restaurant. In tijden van corona maken ze een uitstapje naar de fietsenwinkel.
Echt werken van mens tot mens
“Het mooie van levensloopbegeleiding VAB vind ik dat de klik tussen de levensloopbegeleider en de deelnemer centraal staat. Je werkt echt van mens tot mens. Als ik bijvoorbeeld niet lekker in mijn vel zit voelt Gijs dat vaak toch wel aan. Dus toen ik in een relatiecrisis zat vertelde ik dat eerlijk. Ik gaf aan dat hij met die informatie verder niks hoefde te doen. Toen we tijdens een volgende afspraak op de fiets zaten, vroeg Gijs - die normaal nooit iets vraagt - ineens: ‘Hoe gaat het eigenlijk met jou, Bart?’. Door zelf ook mijn gevoelens te delen verdiep ik de verbinding met Gijs. Dat zorgt voor het vertrouwen dat we nodig hebben om samen dingen te kunnen ondernemen.”
Succeservaringen en trotste momenten
Een bezoek aan een museum was een van de dingen die Gijs graag wilde ondernemen. Op de dag dat ze hadden afgesproken om naar het museum te gaan, trof Bart Gijs in elkaar gedoken en met tranen in de ogen aan. Bart vertelt: “We spraken een codewoord af dat hij kon gebruiken als hij toch weer weg zou willen. En als iemand hem zou aanspreken, zou ik antwoord geven. Eenmaal in het museum kwam Gijs helemaal los en vertelde hij onder andere over zijn vakantie.
Bart probeert de balans te vinden tussen het respecteren van het tempo van Gijs, en hem pushen om dingen die hij spannend vindt te ondernemen. “Tijdens een intervisie bleek dat sommigen vonden dat ik het misschien te graag wilde, te snel wilde. Soms is het aftasten wat goed is voor Gijs. Ik vaar daarin heel erg op de band die ik met hem heb mogen opbouwen. Maar ik merk dat als ik Gijs net dat zetje geef om over die drempel te stappen, ik hem help om een succeservaring te beleven.”
Door kleine succeservaringen te beleven kan Gijs zichzelf ook verrassen, zo blijkt als de twee na het eten van een pannenkoek in Meijendel het restaurant uitlopen. “We zaten aan een grote tafel achterin het restaurant,” vertelt Bart. “Toen we weer naar buiten liepen sprak Gijs ineens een familie aan om hen te laten weten dat er een tafel was vrijgekomen. Dat terwijl Gijs eigenlijk nooit iemand aanspreekt! Hij is te bang voor de consequenties. Gijs was nu trots op zichzelf.”
Begeleiden vanuit respect
Gijs heeft pas op zijn eenentwintigste de diagnose autisme gekregen. Al zijn hele leven heeft hij last van angst- en eetstoornissen, waar hij verschillende behandelingen voor heeft gekregen. “Het mooie aan Levensloopbegeleiding VAB is dat we werken vanuit respect voor de deelnemer,” zegt Bart. “We kijken naar wat deze persoon nodig heeft, in plaats van dat we bepaalde doelen opleggen. Als ik doelen zou moeten stellen met Gijs, zou hij heel erg in angst schieten. Doelen leggen te veel druk op, maar je kunt wel naar verwachtingen toewerken.
We kijken naar wat deze persoon nodig heeft, in plaats van dat we bepaalde doelen opleggen
Ricks motto ‘go with the flow’ past goed bij LLBVAB
Sinds mei 2020 is Rick Jansen als levensloopbegeleider betrokken bij Vanuit Autisme Bekeken. Rick hanteert het motto ‘go with the flow’. Dat past goed bij de pilot Levensloopbegeleiding. Met Levensloopbegeleiding wordt er uitgegaan van de behoeften van de deelnemer en niet van doelen die afgevinkt moeten worden, wat voor iemand met autisme veel druk kan geven.
Een manier van contact die voor haar werkt
Rick is de levensloopbegeleider van Lisette (pseudoniem). “Op verzoek van Lisette werken we veel met videobellen via Whatsapp,” zegt Rick. “In het begin was dat wel even lastig, we moesten echt even zoeken naar elkaar, maar volgens mij hebben we elkaar nu wel gevonden. Ze noemt me nu zelfs ‘mon ami’.”
Het videobellen werkt beter voor Lisette dan fysiek afspreken, merkt Rick: “Vaak voelt Lisette geen rust om zittend te praten. Als we videobellen kan ze gewoon rondlopen, en kunnen we toch blijven praten. Ik hoef er niet achteraan te lopen of te zitten wachten tot ze terugkomt. Dit is voor haar een goede manier om contact te hebben.”
Hij staat naast haar, kijkt en denkt met haar mee
“Als levensloopbegeleider los ik Lisettes problemen niet op, maar sta ik naast haar en kijk en denk ik met haar mee. Het belangrijkste is dat ze zelf de regie houdt, dat ze zelf aangeeft wat ze belangrijk vindt.”
Door samen op zoek te gaan naar iets wat de deelnemer leuk vindt, ontstaan ingangen om aan de slag te gaan met ontwikkeling op verschillende gebieden. Rick: “Op een gegeven moment gaf Lisette aan dat ze het leuk zou vinden om iets met paarden te gaan doen. Wat haar mogelijk helpt op verschillende vlakken, bijvoorbeeld ook in haar communicatie, waar ze graag aan wil werken. Ik ben toen op zoek gegaan naar een aantal mogelijkheden. We hebben een gesprek gehad met iemand van de manege, en als het goed is kan ze volgende week beginnen.”
Door de intervisies leert Rick veel over autisme
Toen Rick begon als levensloopbegeleider had hij nog weinig kennis van autisme. “Door de intervisies leer ik heel veel over autisme.” De lerende expertgroep, bestaande uit verschillende levensloopbegeleiders in de regio, maakt het mogelijk om snel kennis, advies en inzichten uit te wisselen. Zo hoeven de begeleiders niet telkens het wiel opnieuw uit te vinden en kunnen zij mensen optimaal ondersteunen.
Daarnaast helpt het werken als levensloopbegeleider Rick ook om te reflecteren op zichzelf: “Waar liggen mijn grenzen? Wil ik in het weekend gebeld worden of niet?” Lisette en Rick spreken samen af wat ze van elkaar kunnen verwachten, zodat ze beiden goed weten waar ze aan toe zijn.
Het belangrijkste is dat ze zelf de regie houdt, dat ze zelf aangeeft wat ze belangrijk vindt
Benieuwd naar meer ervaringen van begeleiders?
Bekijk de video en ontdek wat andere begeleiders zeggen over hun ervaringen in de pilot Levensloopbegeleiding VAB.
LLBVAB - effectieve begeleiding vanuit gelijkwaardigheid
Levensloopbegeleiding VAB is een vooruitstrevende manier van begeleiden: effectief en gelijkwaardig, met een focus op eigen regie en preventie - in lijn met het Niets Over Ons Zonder Ons adviespunt van de Verenigde Naties.
Alle informatie rondom de belangrijkste principes van LLBVAB is binnenkort gratis te downloaden. Met deze richtlijnen, tips, tools en templates, kun je als zorgaanbieder of ambulant begeleider de principes eenvoudig toepassen binnen bestaande werkprocessen.